Tuesday 9 June 2009

စိတ္ေရာဂါကို ကုသျခင္း (၂)


ျပင္ပလူနာဌာနမွာ ၾကည္႔ရင္းနဲ႔မွ မသက္သာဘူး၊ ပိုဆိုးလာတယ္ သို႔တည္းမဟုတ္ လာကတည္းက အေရးေပၚ အႏၲရာယ္ (risks) ရွိႏိုင္တယ္ဆိုတဲ႔ လူနာမ်ိဳးကိုေတာ႔ အတြင္းလူနာအေနနဲ႔ ကုပါတယ္။ လူနာတစ္ေယာက္ ေဆးရံုတက္ရၿပီဆိုတာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင္႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အိမ္တိုင္ယာေရာက္ လိုက္ၾကည္႔ေပးတဲ႔ Home Treatment Teams ေတြ ရွိေနတဲ႔ ေခတ္မွာ ေဆးရံုတင္ရၿပီဆိုတာက အိမ္မွာ ကုလို႔ မရေလာက္တဲ႔ အေျခအေနကို ေရာက္လာလို႔ပါပဲ။ စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါ သိပ္ဆိုးလာၿပီး မစားမေသာက္နဲ႔ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္စိုးရိမ္လာရတာမ်ိဳး၊ စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါေၾကာင္႔ပဲ မိမိကိုယ္ကို သတ္ေသဖို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႀကိဳးစားလာတာမ်ိဳး၊ စိတ္ကစဥ္႔ကလ်ားေရာဂါ ေဖာက္လာလို႔ မိသားစုနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ မယံုသကၤာစိတ္ေတြ မ်ားလာၿပီး၊ အႏၲရာယ္ ျပဳႏိုင္တဲ႔ အလားအလာ ရွိလာတာမ်ိဳး စသျဖင္႔ေပါ႔။ ဒီလိုဆိုရင္ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းဖို႔အတြက္ ေဆးရံုတင္ ကုတာသာ စိတ္အခ်ရဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။

လူေတြက စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ေဆးရံုလို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ တြန္႔ကနဲ ျဖစ္သြားၾကတာ မ်ားပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ “အရူးေထာင္” ေတြမွာ တစ္သက္တာ ေသာ႔ခတ္ထားခံရတာကို စြဲျမင္ေနၾကတံုးပဲကိုး။ ခုေခတ္မွာေတာ႔ စိတ္ေရာဂါကု ေဆးရံုေတြဟာ တျခားေဆးရံုေတြလိုပဲ လူနာ ေရာဂါ သည္းတံုး ခဏလာကုတဲ႔ ေနရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရရွည္ေနစရာ mental asylums ေတြ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။ ေဆးရံုက ဆင္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သက္သာတာနဲ႔ ေဆးရံုက discharge လုပ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔အိမ္မွာ ကိုယ္ျပန္ၿပီး Home Treatment Team နဲ႔ ျပင္ပလူနာဌာနတုိ႔ရဲ႕ ေစာင္႔ေရွာက္မႈနဲ႔ ပံုမွန္ ျပန္ေနႏိုင္ၿပီ ဆိုပါစို႔။ အလုပ္ရွိတဲ႔လူလည္း အလုပ္ကို ျပန္၀င္ႏိုင္တာေပါ႔။

စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ေဆးရံုေတြဟာ အေထြေထြ ေဆးရံုေတြနဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဂိတ္တံခါးေတြ အလံုပိတ္မထားပါဘူး။ မႈခင္းစိတ္ေရာဂါ အထူးကု လံုၿခံဳေသာ ေဆးရံု (Forensic Psychiatry - Secure Unit) က လြဲရင္ေပါ႔ေလ။ အဲဒါကေတာ႔ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ထားတဲ႔ စိတ္ေ၀ဒနာရွင္ေတြမို႔ လံုျခံဳေအာင္ ထားရလို႔ပါ။ အက်ဥ္းေထာင္ေတြလိုပဲ စစ္ေဆးေရး အထပ္ထပ္နဲ႔ေပါ႔။ က်န္တဲ႔ စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ေဆးရံုေတြကေတာ႔ ပံုမွန္ေဆးရံုေတြလိုပါပဲ။ တံခါးဖြင္႔၀ါဒကို က်င္႔သံုးၿပီး ဧည္႔ခ်ိန္မွာ မိသားစု မိတ္ေဆြေတြ လာေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြေတာင္ လူနာလာၾကည္႔ႏိုင္တယ္ဆိုေတာ႔ စိတ္မခ်စရာ မရွိလို႔ဆိုတာ မွန္းလို႔ ရမွာေပါ႔။

လူနာတစ္ေယာက္ ေဆးရံုတက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ တာ၀န္က် ဆရာ၀န္အငယ္နဲ႔ သူနာျပဳက စနစ္တက် လက္ခံပါတယ္။ လူနာရဲ႕ လတ္တေလာ ျပႆနာ၊ စိတ္အေန၊ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် စတာေတြကို ေသခ်ာစစ္ေဆး မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ အေျခခံ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးျခင္း (basic physical examination) ကိုလည္း လုပ္ပါတယ္။ ေသြးစစ္၊ ဆီးစစ္တာေတြပါ ပါတာေပါ႔။ တခ်ိဳ႕ တျခားေရာဂါအခံေၾကာင္႔ စိတ္ေရာဂါအေနနဲ႔ လကၡဏာ ျပတာမ်ိဳး၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးထားတတ္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ ဒါမ်ိဳးကို စိတ္ေရာဂါေဆးရံုမွာ တင္ထားၿပီး ကုစရာမွ မလိုပဲ။

စိတ္ေရာဂါေဆးရံုေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင္႔ လူနာေဆာင္ေတြကို ရပ္ကြက္ေဒသအလိုက္ ခြဲတာမ်ားပါတယ္။ ဒီၿမိဳ႕ ဒီအပိုင္းက ဒီအေဆာင္၊ ဟုိရြာစုက ဟုိအေဆာင္ စသျဖင္႔ေပါ႔ေလ။ အသက္ (၆၅) ႏွစ္အထက္ေတြကို လူႀကီးေဆာင္သီးသန္႔ ေပးထားပါတယ္။ (၁၆) ႏွစ္ေအာက္ေတြအတြက္က အထူးကုေဆးရံု သတ္သတ္ ရွိပါတယ္။ လူနာေဆာင္တစ္ခုကို ပ်မ္းမွ်ျခင္း လူနာ (၂၀) ထက္ မပုိပါဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ တစ္ေယာက္တစ္ခန္း ရပါတယ္။ အခန္းထဲမွာ ေမြ႔ရာကုတင္၊ ကုတင္ေဘးစားပြဲနဲ႔ ကုလားထိုင္၊ အ၀တ္ဘီဒို၊ မ်က္ႏွာသစ္ေဘစင္တို႔ ပါတတ္ပါတယ္။ ေရခ်ိဳးခန္း အိမ္သာကေတာ႔ မွ်သံုးရေပမယ္႔ တစ္ေဆာင္ကို ေလးငါးခုေတာ႔ ရွိပါတယ္။ ကိုယ္႔အိမ္ကိုယ္႔ယာ မဟုတ္သည္႔တိုင္ သက္ေတာင္႔သက္သာ ေနလို႔ ရတာေပါ႔။ (အေဆာင္ထဲမွာ အရမ္း ေသာင္းက်န္း ေအာ္ဟစ္ေနတဲ႔ လူနာ မရွိဘူး ဆိုရင္ေပါ႔ေလ)

စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ေဆးရံုကို ေရာက္သြားရင္ လူနာေတြ ေလွ်ာက္သြားေနတာ ေတြ႕ရပါမယ္။ သူတို႔က ကိုယ္ကာယအားျဖင္႔ က်န္းမာေနတာကိုး။ ဒီလူနာေတြကို တစ္ပတ္မွာ တစ္ခါ စိတ္ေရာဂါ အထူးကု အတိုင္ပင္ခံ ဆရာ၀န္ႀကီး (Consultant Psychiatrist) က ၾကည္႔ပါတယ္။ Clinical Review Meeting တစ္နည္းအားျဖင္႔ Ward Round ေပါ႔။ ကိုယ္ခႏၶာပိုင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြမွာလို တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ ဆရာ၀န္က လာၾကည္႔ေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ေန႔တိုင္းၾကည္႔ေနရင္ လူနာလည္း စိတ္ရႈပ္၊ ဆရာ၀န္လည္း ေျပာင္းလဲမႈကို သတိမျပဳမိနဲ႔ ဘယ္သူမွ အက်ိဳးမရွိပါဘူး။ စိတ္ေရာဂါရဲ႕ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈက ပံုမွန္အားျဖင္႔ ေႏွးလို႔ပါ။ တစ္ေန႔တစ္ခါ ေဆးေတြ ေျပာင္းေနဖို႔လည္း မလိုအပ္၊ မသင္႔ေတာ္ပါဘူး။

Ward Round ဆိုရာမွာ လူနာက ကုတင္ေပၚမွာ ေနၿပီး ဆရာ၀န္ သူနာျပဳမ်ားက တိုင္းခန္းလွည္႔လည္သလို ေလွ်ာက္ၾကည္႔တာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လူနာနဲ႔ လူနာရွင္ (လူနာက သူ႔မိသားစု သို႔မဟုတ္ မိတ္ေဆြကို သူ႔ေရာဂါ ကုသေနမႈမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေစခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေပါ႔ေလ) ကုိ Ward Round လုပ္တဲ႔ အခန္းထဲ ဖိတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာပါ။ တစ္ခါမွ မႀကံဳဖူးသူအတြက္ကေတာ႔ နည္းနည္း ရင္တုန္စရာေပါ႔။ လူအမ်ားႀကီး ရွိေနတတ္လို႔ပါပဲ။ မ်ားဆို ဆရာ၀န္ကိုက အနည္းဆံုး ႏွစ္ေယာက္၊ သူနာျပဳ၊ Occupational Therapist, Social Worker, Community Psychiatric Nurse စသျဖင္႔ လူနာရဲ႕ ကုထံုးမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ား တက္ေရာက္တာကိုး။ အေၾကာင္းစံု ေဆြးေႏြးဖလွယ္ၾကတဲ႔ ေနရာေပါ႔။ လူနာကိုလည္း ရွင္းျပပါတယ္။

သိပ္ေဖာက္ေနတဲ႔ Intensive Treatment Unit (ITU) ထဲက လူနာဆိုရင္ေတာ႔ တစ္ပတ္တစ္ခါ Ward Round အျပင္ တစ္ေန႔တစ္ခါ ၾကည္႔ဖို႔ပါ လိုအပ္ပါတယ္။ အနည္းဆံုး ဆရာ၀န္ အငယ္ေလးက သြားစစ္ေဆးၿပီး အႀကီးေတြကို တင္ျပအႀကံေတာင္းရတယ္ေပါ႔။ သူတို႔က ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေျပာင္းလဲတတ္လို႔ပါ။

ဟုတ္တယ္၊ စိတ္ေရာဂါကုေဆးရံုမွာလည္း အထူးၾကပ္မတ္ကုသေဆာင္ (ITU) ရွိပါတယ္။ ဒါကေတာ႔ ေသာ႔ခတ္ထားတဲ႔ အေဆာင္ပါ။ လူနာေတြကို သူတို႔ရဲ႕ လူ႔အခြင္႔အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး သူတို႔ဆႏၵကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ေဆးကုတဲ႔ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္တာမို႔ လူနာေရာ၊ ဆရာ၀န္သူနာျပဳမ်ားပါ အကာအကြယ္ ရပါတယ္။ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအေၾကာင္းကို အရင္ပို႔စ္တစ္ခုမွာ အေသးစိတ္ ရွင္းျပဖူးပါတယ္။ (ဒီမွာ ဖတ္ၾကည္႔ပါ) လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို အၿမဲ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးေနတဲ႔ စိတ္ေရာဂါႏွင္႔ ပတ္သက္ေသာ ဥပေဒဆိုင္ရာ အရာရွိေတြလည္း ရွိပါတယ္။ (ေရွ႕ေန မဟုတ္ပါဘူး)

ဒီအထူးၾကပ္မတ္ ကုသေဆာင္ (ITU) ေတြဟာ လူနာနည္းနည္းပဲ လက္ခံၿပီး လူနာနဲ႔ သူနာျပဳ အခ်ိဳးအဆ မ်ားပါတယ္။ လူနာေဖာက္လာရင္ ထိန္းႏိုင္ေအာင္လို႔ပါ။ လူနာေတြ ေဖာက္လာရင္ ေတာ္ရံုေလာက္ကေတာ႔ ႏႈတ္အားျဖင္႔ ရွင္းျပသတိေပးတာနဲ႔ လံုေလာက္သြားတာပဲ။ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပရင္ လူနာကလည္း နားေထာင္ပါတယ္။ သိပ္ကို လူမွန္း မသိေအာင္ ဆိုးေနရင္ေတာ႔ အေရးေပၚေဆး တုိက္တာေပါ႔။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ ဒိုင္ရာဇီပင္မ်ိဳးႏြယ္ထဲက အေသးစားအျပင္းစားေလးကို သံုးပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းလိုလို စိတ္ၿငိမ္သြားေစလို႔ပါ။ ဒါေပမယ္႔ ဒါဟာ အရမ္းစြဲေစလို႔ (ဒီမွာ ဖတ္ပါ) ယာယီနဲ႔ အေရးေပၚအတြက္ပဲ သံုးပါတယ္။ မရရင္ စိတ္ေဖာက္ျပန္မႈ တံု႔ျပန္ေဆး (anti-psychotic) တစ္မ်ိဳးကိုပါ ေပးပါတယ္။ လူနာကို ေဆးေသာက္ဖို႔ ဘယ္လိုမွ နားခ်လို႔ မရရင္ေတာ႔ ထိုးေဆး သံုးပါတယ္။ ေသာက္ေဆးကို ဘယ္လိုမွ လက္မခံမွပါ။ လူနာတစ္ေယာက္ကို ေဆးထိုးရမယ္ဆို သူနာျပဳ ငါးေယာက္ေလာက္ အရန္သင္႔ ရွိပါတယ္။ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ လူနာ မရုန္းေအာင္ အသာထိန္းေပးဖို႔ပါ။ ေဆးထိုးတာကို ဆရာ၀န္ လုပ္စရာ မလိုပါဘူး။ သူနာျပဳမ်ား ေကာင္းေကာင္း ကၽြမ္းက်င္တဲ႔ အလုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ေဆးရံုေတြမွာ တစ္ေယာက္တည္း သီးသန္႔ထားတဲ႔ အခန္း (seclusion room) ေတြ သံုးပါေသးတယ္။ ကၽြန္မေတာ႔ တစ္ခါမွ မႀကံဳခဲ႔ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ တိုက္ပိတ္တယ္လို႔ ေခၚတယ္ ထင္တယ္။ (ေထာင္က အသံုးအႏႈန္းလားေတာ႔ မသိဘူး) စိတ္ေရာဂါကုေဆးရံုမွာ အရမ္းကို ေသာင္းက်န္းေနတဲ႔၊ သူ႔ကိုယ္သူေရာ သူမ်ားကိုပါ အႏၲရာယ္ ျပဳႏိုင္တဲ႔ လူနာမ်ိဳးကို လူနာေဆာင္ထဲမွာ ဒီတိုင္းထားလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ႔ရင္ တုိက္ပိတ္တယ္ ဆိုပါေတာ႔။ ေလးနာရီျခားတစ္ခါ ျပန္စစ္ရပါတယ္။ အေျခအေန ေကာင္းတာနဲ႔ ရိုးရိုး လူနာေဆာင္ထဲကို ျပန္လႊတ္ေပးတာေပါ႔။

ဒီလိုနဲ႔ ေဆးရံုမွာ ေနတံုး လုိအပ္တဲ႔ ေဆးအခ်ိန္အဆ၊ အခက္အခဲ ေျဖရွင္းနည္း၊ လြတ္လပ္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေရး အေထာက္အကူမ်ား စသျဖင္႔ကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းေတြက လူနာနဲ႔ လာေတြ႕ၿပီး စနစ္တက် ရွင္းျပေပးပါတယ္။ စိတ္ၿငိမ္ေအာင္ အသက္ရွဴ ေလ႔က်င္႔နည္း၊ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္စိတ္ တိုးပြါးေအာင္ ေလ႔က်င္႔နည္း၊ ပန္းခ်ီ/လက္မႈပညာျဖင္႔ စိတ္ေျဖေဖ်ာက္နည္း စသျဖင္႔ လူနာရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေပၚ မူတည္တဲ႔ အုပ္စုလိုက္ လႈပ္ရွားမႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ကာယၾကံ႕ခိုင္ေရးအတြက္ အေျခခံ အားကစားရံု basic gymnasium လည္း ရွိပါတယ္။ ပုဂၢလိကေဆးရံုေတြမွာေတာ႔ ပိုေတာင္ ေကာင္းပါေသးသတဲ႔။

လူနာတစ္ေယာက္ တကယ္တမ္း ေဆးရံုက ဆင္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေကာင္းဖို႔ဆိုရင္ ရက္သတၱပတ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ၾကာတတ္ပါတယ္။ မလိုပဲနဲ႔ေတာ႔ ေဆးရံုမွာ အၾကာႀကီး မထားပါဘူး။ ေဆးရံုမွာ တစ္ရက္ ကုန္က်စားရိတ္ဟာ (အခန္းခ၊ စားစရိတ္၊ ဆရာ၀န္ခ၊ သူနာျပဳခ၊ ေဆးဖိုး အလုံးစံု ေပါင္းလိုက္ရင္) ေပါင္ ႏွစ္ရာနဲ႔သံုးရာၾကား ရွိပါတယ္။ ဒါကို လူနာက ေပးစရာ မလိုပါဘူး။ ျပည္သူ႔အခြန္နဲ႔ လည္ပတ္တဲ႔ အမ်ိဳးသား က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈစနစ္က ေပးပါတယ္။ အလကား ရတယ္ပဲ ဆုိပါစို႔။ (အလုပ္လုပ္သူ လူတန္းစားကေတာ႔ ကိုယ္ေပးထားတဲ႔ အခြန္ေတြရဲ႕ အသီးအပြင္႔ ျပန္ခံစားရတဲ႔ သေဘာေပါ႔ေလ)

ေဆးရံုက မဆင္းခင္ လူနာတစ္ေယာက္ကို ခြင္႔ေပးၿပီး အိမ္ကို အစမ္း ျပန္ခိုင္းတတ္ပါတယ္။ စိတ္ခ်ရေအာင္လို႔ပါ။ ျပႆနာ ရွိရင္လည္း ခ်က္ခ်င္း ေဆးရံုေပၚ ျပန္လာလို႔ ရေအာင္ေပါ႔။ ဒါကို တစ္ပတ္ႏွစ္ပတ္အတြင္း တျဖည္းျဖည္း လုပ္ၾကည္႔လို႔ ေအာင္ျမင္ရင္ ေဆးရံုက ဆင္းေစပါတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္သြားတဲ႔ လူနာကို အိမ္ထိသြားၾကည္႔တဲ႔ သူနာျပဳက ဆက္ကူညီ ေစာင္႔ေရွာက္တယ္ေပါ႔။ ဆရာ၀န္ကလည္း ျပင္ပလူနာဌာနကို ေခၚၿပီး ပံုမွန္ ၾကည္႔ပါတယ္။ တစ္ခါေကာင္း ျဖစ္တဲ႔ စိတ္ေရာဂါမ်ိဳးဆိုရင္ ေကာင္းသြားၿပီ ဆိုတာနဲ႔ စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ဌာနရဲ႕ လက္ေအာက္ကေန လံုးလံုးလ်ားလ်ား discharge လုပ္ပါတယ္။ သူ႔နဂို General Practitioner (GP) ဆီ ျပန္ေရာက္သြားၿပီး တစ္ပတ္လည္ သြားတာေပါ႔။ ေရရွည္ ေစာင္႔ၾကည္႔ရမယ္႔ လူနာေတြကိုေတာ႔ caseload မွာ ဆက္ထားပါတယ္။ ပံုမွန္ ေစာင္႔ၾကည္႔ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးက ေရာဂါ ေဖာက္ေတာ႔မယ္႔ ေရွးဦးလကၡဏာေတြကို အေစာဆံုး သိႏိုင္ေတာ႔ ေစာေစာ ကုႏိုင္၊ ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ႏိုင္တာပါပဲ။

ဒါေလာက္ဆို စိတ္ေရာဂါဆိုတာ တျခားေရာဂါေတြလိုပဲ ကုလို႔ ရတဲ႔ေရာဂါဆိုတာ သိသာေလာက္ၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ စိတ္ရွည္စြာ ဖတ္သြားတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ျဖည္႔စြက္ခ်က္။ ။ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ စိတ္ေရာဂါ ကုသေရးမွာ ဆရာ၀န္ပဲ အဓိက မ႑ိဳင္အေနနဲ႔ ရွိေနေသးတယ္လို႔ နားလည္ပါတယ္။ တျခား၀ိုင္း၀န္းသူ က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းေတြ သိပ္မရွိေသးပါဘူး။ ဒါကို စိတ္ဓာတ္က်စရာလို႔ မျမင္ပါနဲ႔။ လူနာရွင္ (မိသားစု၀င္) ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ပညာေပးႏိုင္ရင္ သူတို႔က က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြလိုပဲ လူနာအေပၚ အက်ိဳးျပဳ ေစာင္႔ေရွာက္ႏိုင္တာမို႔ အဖိုးတန္ပါတယ္။ လုပ္ေနလက္စေလးေတြကိုပဲ ပိုစနစ္က်ေအာင္ ျပင္ေပးလိုက္ရင္ လုပ္ရသေလာက္ ပိုအက်ိဳးရွိ အရာထင္ၿပီး အလုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ မွားေကာင္းမွားမယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီအေပၚမွာ ဆင္႔ပြါးေဆြးေႏြးဖို႔နဲ႔ လက္ေတြ႕က်တဲ႔ အၾကံဥာဏ္မ်ား ေ၀မွ်ဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

5 comments:

  1. ႈIt is an Interesting Post. The understanding of the family members and the community is an important role for the improvement of the Patient. In Myanmar we still need to educate the community concerning with Mental Health.

    ReplyDelete
  2. မမ ရွင္းျပတာ သိပ္ကို ရွင္းလင္း ပီျပင္တာပါပဲ။ ဟုတ္တယ္။ စိတ္ေရာဂါကု ေဆးရုံဆိုရင္ အရူးေထာင္ လို ျမင္ေနၾကတဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ႀကီးျပင္းလာရသူေတြကိုး။
    ရုပ္ရွင္ထဲမွာလဲ ဟိုတေလာက ျပသြားတဲ႔ အိန္ဂ်လီနာ ဂ်ိဳလီ ကားမွာ သား အစစ္ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာနဲ႔ ရဲက စိတ္ေဆးရုံ ပို႔လုိက္တာ ေရွာ႔ခ္ေတြ ရုိက္တယ္ ဆိုေတာ႔ စိတ္ဆင္းရဲလုိက္တာ မေျပာပါနဲ႔ေတာ႔။ သူက တကယ္႔ အျဖစ္အပ်က္ လို႔ ဆိုတာကိုး။
    အခုေခတ္မွာေတာ႔ လူလူခ်င္း စာနာေထာက္ထားၿပီး ေဆြးေႏြး အၾကံေပး၊ စိတ္ေ၀ဒနာ သက္သာေစေအာင္ လုပ္ေပးေနတာ မမ ေရးျပေတာ႔ ပို သိသာ ေစတာေပါ႔ေနာ္။ စနစ္ေကာင္းလို႔လဲ ျဖစ္မယ္။ တကယ္ေတာ႔ သူတို႔လဲ ေရာဂါသည္ေတြပဲေလ။ ထိခိုက္ ခံစားေနရရွာတဲ႔ ေရာဂါသည္ေတြပါပဲေလ။

    ReplyDelete
  3. ခုန ခ်ိဳ၀ဏၰဆိုတာ ခ်ိဳသင္းေရးတာပါ။ အေကာင္႔မွားၿပီး တက္သြားတယ္။ ဆက္ေရးအုံးေနာ္ မမ။ ေစာင္႔ဖတ္မယ္။

    ReplyDelete
  4. အန္မတန္စိတ္ရွည္ရတဲ႕ ဘာသာရပ္တစ္ခုပါ. ေလးစားပါတယ္။

    ReplyDelete
  5. ရွင္းေလး ေျပာတာ သေဘာတူပါတယ္။ လုပ္စရာေတြက အမ်ားႀကီးမို႔ တတ္ႏိုင္သူတိုင္း တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူၾကတာ ေကာင္းမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

    ခ်ိဳသင္းက နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ကိုယ္ေယာင္ေတြ ျပလိုက္ ေဖ်ာက္လိုက္ပါလား။ မွတ္မိပါတယ္၊ မပူပါနဲ႔ ဟဲဟဲ။ ေရွာ႔ခ္ရိုက္တဲ႔ အေၾကာင္း ေနာက္မွ ေရးဦးမယ္။ လာအားေပးၿပီး ၀င္ေဆြးေႏြးသြားတာ ေက်းဇူးေနာ႔။

    စိတ္က ေဆးရံုမွာပဲ ရွည္တယ္ မခင္ဦးေမ း)

    ReplyDelete

ေတြးမိတာေလး ေရးသြားပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။